W Rosji pojawił się i aktywnie rozwija się nowy rynek usług medycznych - rehabilitacja pacjentów po COVID-19. Takie programy oferują nie tylko szpitale i kliniki, ale także sanatoria. Uzdrowiska aktywnie angażują się w tworzenie programów zdrowotnych post-like, mając na celu przyciągnięcie klientów mało aktywnych o tej porze roku. Pomimo tego, że sam wirus i jego konsekwencje są nadal słabo poznane, rehabilitacja opiera się na znanych od dawna procedurach przywracania organizmu. Hotelarze przyznają, że zapotrzebowanie ze strony pacjentów jest wciąż niewielkie, ale rośnie zauważalnie wraz z liczbą pacjentów, którzy wyzdrowieli i liczbą powikłań po koronawirusie.
Osoby, które miały COVID-19, odczuwają wpływ wirusa na ich zdrowie przez długi czas po oficjalnym wyzdrowieniu. Najczęściej obserwuje się powikłania ze strony układu oddechowego, sercowo-naczyniowego i ośrodkowego układu nerwowego, przewodu pokarmowego, a wielu pacjentów ma również problemy psychologiczne.
Zdaniem ekspertów konsekwencje wirusa są nie mniej niebezpieczne niż sama choroba. W związku z tym rośnie rola rehabilitacji, która zdaniem lekarzy powinna przebiegać w kilku etapach i trwać co najmniej sześć tygodni.
Ministerstwo Zdrowia ostrzega
W lipcu ubiegłego roku Ministerstwo Zdrowia opracowało i przesłało do województw wytyczne dotyczące rehabilitacji leczniczej pacjentów zakażonych koronawirusem. Dotyczą one głównie placówek medycznych: I etap - na oddziałach intensywnej terapii, oddziałach zakaźnych i terapeutycznych, drugi - na całodobowych specjalistycznych oddziałach rehabilitacji medycznej, trzeci - na oddziale dziennym i poliklinikach.
Otoczony, ale nie zepsuty: COVID-19 nie został jeszcze opanowany w całym kraju
Oprócz lekarza prowadzącego specjaliści ćwiczeń fizjoterapeutycznych, fizjoterapii i inni specjaliści, którzy zostali przeszkoleni w zakresie przywracania funkcji oddychania zewnętrznego, transportu i wykorzystania tlenu przez tkanki, narządy i układy, przywracania tolerancji na stres, stabilność emocjonalna, a codzienna aktywność powinna uczestniczyć w tym procesie. Zaleca się stosowanie ćwiczeń oddechowych, terapii manualnej, osteopatii. Konieczne jest również zapewnienie pacjentom ćwiczeń aerobowych, których intensywność i rodzaj dobierane są indywidualnie z uwzględnieniem ich kondycji i możliwości fizycznych, a także trening oporowy i oporowy przywracający siłę mięśni. Ponadto zaleca się zorganizowanie pomocy psychologicznej.
Zalecany czas trwania programów rehabilitacyjnych to 6 do 12 tygodni. Najskuteczniejsze jest wykonanie go w ciągu dwóch miesięcy po zakończeniu ostrego stadium choroby.
Po wypisie pacjent musi spędzić 14 dni w izolacji, po czym może zostać skierowany na leczenie uzdrowiskowe w celu dalszej rehabilitacji. Specjaliści branży sanatoryjno-uzdrowiskowej sfinalizowali swoje programy z uwzględnieniem zaleceń Ministerstwa Zdrowia i już dziś oferują je swoim klientom.
Jeść. Spacerować. Oddychać
Rehabilitacja pacjentów, którzy przeszli zakażenie koronawirusem, powinna obejmować pełen zakres procedur, które bezpośrednio wpływają na dotknięte narządy i tkanki - mówi Muslim Muslimov, przewodniczący komisji Business Russia ds. Usług medycznych.
Główne powikłania covid dotyczą układu oddechowego, dlatego potrzebna jest duża liczba ćwiczeń oddechowych, dobierana przez lekarza prowadzącego indywidualnie dla każdego pacjenta. Jednocześnie wskazana jest aktywność fizyczna, spacery na świeżym powietrzu, najlepiej po lesie. Drugim bardzo ważnym punktem jest dieta.
„Odżywianie jest najważniejsze w ramach rehabilitacji. U jednej czwartej pacjentów, którzy przeszli koronawirusa, obserwujemy powikłania chorób przewodu pokarmowego. Konieczne jest ograniczenie spożycia napojów alkoholowych i ciężkich potraw oraz optymalne wyznaczenie dni postu. Zdecydowanie zalecamy spożywanie ziołowych herbat kwaśnych - żurawiny, jarzębiny - w celu zwiększenia objętości krążącej krwi”- wyjaśnił lekarz.
Dodatkowo zalecane są inhalacje, fizjoterapia i masaż. Pozostałe zabiegi ustalane są indywidualnie, w zależności od powikłań i stanu organizmu pacjenta. Konieczne jest ciągłe monitorowanie rehabilitacji lekarza rehabilitacji. Minimalny czas trwania programu to 10 dni.
- To bardzo dobrze, że sanatoria zaczęły się rozwijać i oferować programy rehabilitacji dla pacjentów, którzy zostali poddani zakażeniu - powiedział ekspert.
„W systemie ochrony zdrowia najlepszą rehabilitację zapewniają placówki o profilu sanatoryjno-uzdrowiskowym. W końcu to ich praca polega na przywróceniu zdrowego trybu życia osobom, które przeszły chorobę. Idealnie byłoby wysłać człowieka na słoneczne wybrzeże, gdzie może dużo chodzić, pływać i dobrze się odżywiać”- wyjaśnił muzułmanin.
Według niego arsenał sanatorium zajmującego się rehabilitacją pacjentów po powikłaniu powinien obejmować usługi sauny i łaźni tureckiej, kriokomory, prysznica Charcota i hydromasażu, terapię błotną, symulatory odciążania kręgosłupa oraz sprzęt do drenażu limfatycznego.. Bardzo dobrze jest również poddać się hydroterapii jelita grubego (oczyszczanie jelit), ponieważ pomaga przywrócić układ odpornościowy.
Ale najważniejsze jest to, że w sanatorium pracuje kompetentny balneolog, czyli lekarz, który zajmuje się medycyną o profilu sanatoryjno-uzdrowiskowym i potrafi opracować indywidualny kompleksowy program rehabilitacji i monitorować jego przebieg. Lekarz o tym profilu bada również wpływ czynników naturalnych na organizm, ponieważ równie ważny jest wpływ środowiska na zdrowie człowieka.
„Nie należy lekceważyć wpływu czynników naturalnych. Rehabilitacja na wybrzeżu Morza Czarnego będzie bardzo różna od rehabilitacji w Moskwie zimą - podkreślił ekspert.
Prośba o morze
Rehabilitacja po postformie to zupełnie nowe zadanie, a dziś niewiele obiektów uzdrowiskowych oferuje takie usługi - mówi Siergiej Romaszkin, dyrektor generalny touroperatora Dolphin.
Zasadniczo są to specjalistyczne sanatoria specjalizujące się w leczeniu układu oddechowego. Na sto takich placówek dotychczas tylko 16 opracowało programy rehabilitacji dla pacjentów po koronawirusie. Są skoncentrowani na Terytorium Krasnodarskim, Krymie i Kawminvody - regionach, w których nawet samo powietrze jest uważane za lecznicze. Z reguły oferowane są zabiegi zalecane po zapaleniu płuc - inhalacje, komory ciśnieniowe, fizjoterapia.
Zdaniem eksperta do tej pory organizator turystyki nie otrzymał od turystów wniosków o takie usługi.
Jednak zainteresowanie nimi rośnie. Tak więc w zapytaniach Yandex „rehabilitacja po koronawirusie” w maju była spotykana tylko 1000 razy, w październiku - 7700 razy, w listopadzie - 15 500, aw styczniu - już 22 800 razy. Dla porównania: pytanie „leczenie w sanatorium” w styczniu zadawano 450 tys. Razy.
Start w życiu: kto uratuje masowe szczepienia przed COVID-19
Hotelarze przewidują wzrost popularności programów rehabilitacji uzdrowiskowej w okresie zbliżonym do lata, podczas tradycyjnych miesięcy wakacyjnych. Chociaż pewne zainteresowanie jest już zauważalne, powiedział Michaił Daniłow, dyrektor medyczny Stowarzyszenia Turystyki Zdrowotnej i Zdrowia Korporacyjnego.
„Zapotrzebowanie na takie programy nie jest jeszcze tak duże, ale istnieje i spodziewamy się, że w 2021 r. Wzrośnie, biorąc pod uwagę, że liczba osób, które w naszym kraju zachorowały i wyzdrowiały, zbliża się do 3,5 mln. Musisz zrozumieć, że nie wszyscy, którzy cierpieli na chorobę zakaźną, są gotowi do poddania się rehabilitacji medycznej, a dotyczy to szczególnie pracujących obywateli: po zmuszeniu do opuszczenia pracy przez miesiąc, aw niektórych przypadkach i nie tylko chcą jak najszybciej wrócić do pracy, nie myśląc, że do pełnego wyzdrowienia organizmu konieczna jest rehabilitacja w sanatorium. Z drugiej strony trwają prace nad optymalizacją procesu kierowania pacjentów, w tym rehabilitacji”- wyjaśnił.
Nie bez znaczenia jest też to, że jesienią 2020 roku programy rehabilitacji sanatoryjnej po przekazanym covidzie były dostępne tylko do zakupu na własny koszt, a teraz w wielu regionach zaczęto je już realizować kosztem obowiązkowych kas chorych.
„Sanatoria są już gotowe do pracy w tym profilu - takich obiektów wśród uczestników branży jest co najmniej 20%. Jeśli pojawi się taka prośba, mogą z łatwością przeznaczyć większość miejsca na łóżka, jeśli nie cały fundusz pokojowy, na przyjęcie takich pacjentów”- wyjaśnił Michaił Daniłow.
Specyfika postformy
Nie ma potrzeby całkowitego przeprofilowywania placówek - w rehabilitacji pozajajników wykorzystywane są już znane i stosowane metody.
„Nasycenie harmonogramu zabiegów dla pacjenta w takich programach sięga średnio 6-8 rodzajów efektów fizjoterapeutyczno-rehabilitacyjnych dziennie. W programach rehabilitacyjnych po COVID dużą część zajmują działania mające na celu przywrócenie transportu tlenu do narządów i tkanek, specjalną gimnastykę i rehabilitację psychologiczną, a także liczne rodzaje efektów naturalnych i fizjoterapeutycznych”- powiedział ekspert.
Na przykład program centrum sanatorium kardiologicznego Peredelkino (Moskwa) przewiduje grupową terapię ruchową, różne rodzaje inhalacji, masaż klatki piersiowej, fizjoterapię, laseroterapię i ozonoterapię.
Program sanatorium „Pogórze Kaukazu” (Goryachy Klyuch, Terytorium Krasnodarskie) skierowany jest do osób dorosłych po zapaleniu płuc. Kurs opiera się na trzech filarach: odbudowie układu odpornościowego, odbudowie układu oddechowego oraz odbudowie przewodu pokarmowego i wątroby dotkniętych intensywną antybiotykoterapią w leczeniu koronawirusa.
FGBUZ MRC "Sergievskie Mineralnye Vody" FMBA Rosji (region Samara) opracował program rehabilitacji w sierpniu 2020 roku. Jest przeznaczony przede wszystkim dla pacjentów, którzy przeszli COVID-19, ale nadaje się również dla osób z przewlekłymi chorobami górnych dróg oddechowych i płuc. Wśród zabiegów jest tlenoterapia w nowoczesnej komorze ciśnieniowej oraz haloterapia (grota solna). Zabiegi mają na celu zmniejszenie liczby powikłań po przebytych chorobach układu oddechowego, przywrócenie funkcji płuc.
Uzdrowisko „Lago-Naki” (Adygea) polega na odbudowie ośrodkowego układu nerwowego, na który wpływają skutki koronawirusa. Uzdrowisko z reguły specjalizuje się w leczeniu schorzeń kręgosłupa, ale od września do gości zaczęły przychodzić prośby o takie usługi, a placówka dysponuje wszelkimi niezbędnymi procedurami i sprzętem do ich wykonania.
Na Krymie instytuty badawcze im. I. M. Sechenov, Instytut Badawczy Balneologii Dziecięcej, Fizjoterapii i Rehabilitacji Medycznej, Akademia Medyczna im. Georgievsky, Kazan Federal University W I. Vernadsky.
Wszystkie zabiegi lecznicze i prozdrowotne przeprowadza się w połączeniu z klimatoterapią, ponieważ Krym był historycznie regionem leczenia chorób układu oddechowego.
Ośrodek wypoczynkowy PalmirPalace w Jałcie zawsze specjalizował się w rehabilitacji, a od stycznia uruchomił nowy program „Recovery” specjalnie dla pacjentów, którzy przeszli koronawirusa. Zawiera trzy bloki - diagnostyczny, wellness i leczniczy - mówi kurator medyczny hotelu Natalya Osadchaya.
„W porównaniu z innymi naszymi programami jest bogatszy. Więc dodaliśmy dwóch specjalistów - dietetyka i psychologa. Ponadto w ramach oddziału diagnostycznego pacjent w razie potrzeby może przejść badania lekarskie, w tym tomografię komputerową i EKG oraz wykonać badania”- powiedział Osadchaya.
Zdaniem eksperta, dla poprawy zdrowia lepiej wybrać jesień, zimę i wiosnę, kiedy powietrze jest czystsze, a temperatura powietrza jest niższa niż w gorące letnie miesiące.
